Büyük bir yıkıma ve acıya sebebiyet veren ve 10 ilimizi etkileyen 6 Şubat tarihli deprem felaketi ülkemizi derinden sarsmıştır. Bu acılardan ders çıkarmak, önlemler alarak ölümleri ve yıkımları azaltarak deprem gerçeğiyle birlikte yaşamak durumundayız. 11 ilde 14 milyon kişiyi doğrudan etkilediği düşünülen deprem bölgesinde, Hazine ve Maliye Bakanlığı açıklamalarına göre 669 bin 562 faal mükellef, 2 milyon 166 bin 685 motorlu taşıtlar vergisi (MTV) mükellefi bulunmaktadır.

Depremin ertesi gününde Hazine ve Maliye Bakanlığı Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa illerinde deprem tarihi itibariyle 31 Temmuz 2023 tarihine kadar mücbir sebep ilan edilmiştir. Daha sonra 16.02.2023 tarihli Gelir İdaresi Başkanlığı duyurusu ile Elâzığ ili de mücbir sebep ilan edilen iller kapsamına alınmıştır. Mücbir sebep kapsamına alınan illerde deprem tarihi itibari ile mükellefiyet kaydı bulunan mükelleflerin, bu mükellefiyetleri nedeniyle vergi kanunlarının uygulanması bakımından 06 Şubat 2023 ile 31 Temmuz 202 tarihleri arasında mücbir sebep uygulaması geçerlidir.

Vergi hukuku bakımından mücbir sebep; mükelleflerin, vergi sorumlularının ve ceza muhataplarının kendi çabaları ve iradeleriyle önüne geçemeyecekleri, oluşunu ve sonuçlarını engelleyemeyecekleri, öngöremeyecekleri beklenmedik olaylar olarak tanımlanabilir. Mücbir sebep halleri Vergi Usul Kanununun 13. Maddesinde sayılmış olup;

1. Vergi ödevlerinden her hangi birinin yerine getirilmesine engel olacak derecede ağır kaza, ağır hastalık ve tutukluluk;

2. Vergi ödevlerinin yerine getirilmesine engel olacak yangın, yer sarsıntısı ve su basması gibi afetler;

3. Kişinin iradesi dışında vukua gelen mecburi gaybubetler;

4. Sahibinin iradesi dışındaki sebepler dolayısıyle defter ve vesikalarının elinden çıkmış bulunması, gibi hallerdir.

Vergi Usul Kanunu 15. Madde uyarınca Maliye Bakanlığı bölge, il, ilçe, mahal veya afete maruz kalanlar itibariyle mücbir sebep ilan etmeye yetkilidir. Mücbir sebep kapsamındaki illerde;

-Verilmesi gereken vergi beyannameleri ve bildirimlerinin verilme süreleri,

-Bu beyanname ve bildirimler üzerine tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri,

-Deprem tarihinden önce tahakkuk etmiş, ödeme süresi mücbir sebep hali ilan edilen süreye rastlayan her türlü vergi, ceza ve gecikme faizinin ödeme süresi,

-2023 yılı motorlu taşıtlar vergisinin ikinci taksit ödeme süresi,

-Deprem tarihinden önce ikmalen, re’sen veya idarece tarh edilen ve vadesi mücbir sebep halinin başladığı tarihten sonrasına rastlayan her türlü vergi, ceza ve gecikme faizinin ödeme süresi uzatılmıştır. Buna göre, mücbir sebep halinin geçerli olduğu dönemde verilmesi gereken beyanname ve bildirimler 15.08.2023 Salı günü sonuna kadar verilebilecek, bu beyanname ve bildirimler üzerine tahakkuk eden vergiler ile yukarıda ifade edilen diğer vergi, ceza ve gecikme faizleri 31.08.2023 Perşembe günü sonuna kadar ödenebilecektir.

Söz konusu yerlerde bulunan mükellefler tarafından, mücbir sebep hali süresi içerisinde verilmesi gereken 2023 yılı 1 inci geçici vergi dönemine ilişkin geçici vergi beyannameleri verilmeyecektir. Ayrıca mücbir sebep ilan edilen illerde bulunan vergi mükelleflerinin vergi borçları 02.10.2023 Pazartesi günü sonuna kadar başvuru yapmaları kaydıyla faizsiz 24 aya kadar taksitlendirilecektir.

Dünya Gazetesi
23 Şubat 2023 Perşembe